ขนมเรไรเป็นขนมไทยโบราณที่อยู่คู่คนไทยมาอย่างยาวนาน เกิดขึ้นในพระราชสำนักในสมัยรัชกาลที่ 2 มีหลักฐานคือการที่ถูกกล่าวถึงในกาพย์เห่เรือชมเครื่องคาวหวาน ดังนี้ “รังไรโรยด้วยแป้ง เหมือนนกแกล้งทำรังรวง โอ้อกนกทั้งปวง ยังยินดีด้วยมีรัง ” คาดว่าชื่อเรไรนี้คงมีที่มาจากลักษณะของขนมที่คล้ายรังของตัวเรไรที่ม้วนสานกันไปมา อีกทั้งเสียงในขณะที่บีบแป้งจากพิมพ์ยังมีเสียงจี๊ด ๆ เล็กน้อย เหมือนเสียงของจิ้งหรีดหรือลูกนกที่อยู่ในรัง และถือเป็นภูมิปัญญาของชาววังที่สร้างสรรค์ขนมไทยหลากหลายชนิดสืบต่อกันมาจนให้เราได้พบเจอและรับประทานกันในปัจจุบัน
วัตถุดิบในการทำขนมเรไร สีสันสวยงาม
ขนมเรไรมีวัตถุดิบหลักคือ แป้ง กะทิ มะพร้าว น้ำตาล และในส่วนของสีสันที่หลากหลายนั้นสามารถใช้สีจากธรรมชาติ เช่น ใบเตย กระเจี๊ยบ อัญชัน หรือจะใช้สีสังเคราะห์สำหรับผสมอาหารก็ได้เหมือนกัน หากกล่าวถึงรสชาตินั้นก็นับเป็นอีกหนึ่งขนมไทยที่มีความอร่อยไม่แพ้ขนมชนิดอื่น จากความนุ่มนิ่มละมุนลิ้น ความลงตัวของงาและกะทิ รวมถึงความหอมของน้ำลอยดอกมะลิที่หอมชื่นใจไม่น้อย
ส่วนผสมตัวขนมเรไร
- แป้งข้าวเจ้า ปริมาณ 2 ถ้วย
- แป้งท้าวยายม่อม ปริมาณ 1/4 ถ้วย
- แป้งมันสำหรับทำแป้งนวล
- น้ำลอยดอกมะลิ ปริมาณ 1 ถ้วย
- หางกะทิ(มะพร้าวขาว) ปริมาณ 1 ถ้วย
- สีผสมอาหาร หรือสีธรรมชาติก็ได้ตามความสะดวกและความชอบเฉพาะตัว
เครื่องประกอบทานคู่กับขนม
- หัวกะทิข้น (คั้นจากมะพร้าวขาว 500 กรัม ) ปริมาณ 1/2 ถ้วย (ตั้งไฟอ่อน)
- เกลือป่น ปริมาณ 1/2 ช้อนชา (ผสมรวมกันกับหัวกะทิข้างบน)
- น้ำตาลทรายขาว 1 ถ้วย
- งาขาวและงาดำ คั่วบุบพอแตก ปริมาณ 1/2 ถ้วย (เคล้าให้เข้ากันกับน้ำตาลทรายข้างบน)
- มะพร้าวทึนทึกขูดฝอยนึ่งผสมกับเกลือเล็กน้อยเพื่อเพิ่มรสชาติ ปริมาณ 2 ถ้วย (นึ่ง 7-10 นาที)
วิธีการทำขนมรังไร ขนมที่หาทานได้ยากในปัจจุบัน
ในปัจจุบันนั้นหาทานได้ยากแล้ว เนื่องจากวิธีการทำนั้นต้องใช้ความประณีตพิถีพิถันเป็นอย่างมาก ขั้นตอนที่ยากที่สุดคือขั้นตอนการทำเส้นของขนมเรไร ซึ่งหากทำตามขั้นตอนที่มีแต่โบราณในหนึ่งวันนั้นสามารถทำได้เพียงไม่กี่ชิ้นเท่านั้น จึงไม่นิยมทำขายกันในปัจจุบัน เราจึงมีสูตรที่ทำง่ายขึ้นมาแนะนำให้คุณได้ทำตามกัน สำหรับคนที่อยากลองชิม และคนที่ต้องการจะนำไปทำขายเพื่อสร้างอาชีพ
- นำแป้งข้าวเจ้า แป้งท้าวยายม่อมบดก่อนเล็กน้อย มาผสมกันในถ้วยอะลูมิเนียมหรือชามผสม ใส่กะทิสลับกับน้ำลอยดอกมะลิในขณะที่นวด นวดต่อจนแป้งและส่วนผสมทั้งหมดเนียนเป็นเนื้อเดียวกัน หลังจากนั้นแบ่งแป้งเป็นส่วน ๆ ใส่ถ้วยในประมาณเท่า ๆ กันตามจำนวนสีที่ต้องการใช้
- ผสมสีผสมอาหารเล็กน้อยเพื่อให้เป็นสีอ่อน ๆ พาสเทลน่ารับประทาน ใช้ช้อนหรือทัพพีคนให้แป้งและสีเข้ากัน
- ตั้งกระทะด้วยไฟกลาง ใส่แป้งที่ผสมสีแล้วลงไปกวนด้วยไม้พาย กวนเรื่อย ๆ จนแป้งเหนียว ร่อนจากกระทะ หลังจากนั้นนำแป้งไปนวดกับแป้งนวลนวดจนกว่าจะเป็นเนื้อเดียวกัน ทำซ้ำแบบเดียวกันกับแป้งสีอื่น ๆ ที่เตรียมไว้ หลังจากนั้นนำมาปั้นไว้เป็นก้อนกลม ๆ ขนาดเท่าเหรียญ 10
- นำก้อนแป้งกลมที่ปั้นไว้มากดใส่พิมพ์เรไร โดยนำแป้งนวลรองก่อน แล้วค่อย ๆ กดลงไปให้แป้งออกมาเป็นเส้น ๆ และใช้มือหรือส้อมตะล่อมให้เข้ากันเป็นลักษณะกลมเล็กน้อย จากนั้นใช้มีดตัดปลายแป้งออกจากพิมพ์ ทำซ้ำจนกว่าแป้งจะหมด
- เตรียมซึ้งนึ่งโดยนำใบตองมารองก่อนจะใส่ตัวรังเรไรของเราลงไป เสร็จแล้วนำไปนึ่งในน้ำเดือดจัดเป็นเวลา 3 – 4 นาที แล้วยกออกมาพักไว้
- ระหว่างรอให้ตั้งหม้อโดยใช้ไฟปานกลาง ใส่กะทิ เกลือป่น ลงไปกวนให้เข้ากันให้พออุ่น แล้วยกออก มาจัดเสิร์ฟคู่กับขนมเรไร มะพร้าวทึนทึกขูดฝอยผสมเกลือเล็กน้อย และน้ำตาลผสมกับงาทั้งสองชนิด เพียงเท่านี้ก็ได้ขนมเรไรแสนอร่อยมาทานกันแล้วค่ะ